Ramazan ayında oruç tutmak, İslam dininin esaslarından ve Müslümanların yerine getirmekle yükümlü oldukları beş ibadetten biridir. İslam, iman ve ihlas kavramlarının tanımlarının yapıldığı Cibril hadisine göre İslam beş temel esas üzerine kuruludur. Bunlar: "Allah'tan başka ilah olmadığı ve Hz. Muhammed'in (sav) O'nun kulu ve elçisi olduğuna şehadet getirmek, namaz kılmak, zekât vermek, hacca gitmek ve oruç tutmaktır."
🔍Cibril hadisi nedir?
Cebrail aleyhisselâmın Peygamber Efendimizin de aralarında bulunduğu sahabelerin yanına insan suretiyle gelip iman, ihlas gibi bazı soruları Resulullah'a sorarak cevabını alması hadisesine denir.
📌Allah-u Teâla Kur'an-ı Kerim'i Ramazan ayında indirmeye başlamıştır.
➡ Ramazan ayını bu denli önemli ve özel kılan en büyük sebep, içinde Kur'an'ın indirilişini barındırıyor olmasından ileri gelir. Bakara suresinin 185. ayetinde de bu olay teyit edilir:
O (sayılı günler), doğruyu eğriden ayırma, gidilecek yolu bulma konusunda açıklamalar ve insanlara rehber olarak Kur'an'ın indirildiği Ramazan ayıdır. Artık içinizden kim bu aya yetişirse onu oruçlu geçirsin. Kim de hasta veya yolcu olursa, başka günlerden sayısınca tutar. Allah sizin için kolaylık istiyor, güçlük çekmenizi istemiyor. Sayıyı tamamlamanız, size doğru yolu göstermesinden ötürü Allah'ı tazimle anmanız için ve şükredesiniz diye (uygun hükümler gönderiyor)."
Diyanet İşleri Bakanlığı'nın hazırlamış olduğu Kur'an Yolu Tefsiri'ne göre ayette geçen "Ramazan ayında Kur'an'ın indirilmesi"nden maksat onun tamamının değil ilk âyetlerinin indirilmesidir. Bakara suresinin başında olduğu gibi birçok âyette, Mushaf'ın bir parçasına da kitap ve Kur'an denilmiştir. Yüce Mevlâ, Müslümanlara oruç ibadetini farz kılmayı murat edince bunun zamanının da ona uygun ve lâyık bir vakit olmasını istemiş, bütün insanlığa son rehber ve irşad aracı kıldığı kitabını vahyetmeye başladığı ayı oruç zamanı olarak seçmiştir.
📌Bin aydan daha hayırlı olan Kadir gecesi, Ramazan ayı içerisinde bulunmaktadır. Ebu Hureyre'den nakledilen ve Buhari'de yer alan bir hadise göre Efendimiz (sav) şöyle buyurmuştur: "Kim Kadir ve gecesini imanla geçirir ve karşılığını Allah'tan beklerse o kimsenin geçmiş günahları affolunur. Aynı şekilde kim Ramazan orucunu imanla tutar ve karşılığını Allah'tan beklerse o kimsenin geçmiş günahları affolunur."
📌Ramazan ayında günahlar bağışlanır, kulların hatalarının üstü örtülür. Günah ve hatalarının bağışlanmış olması bir kimsenin cennete girebilmesi için oldukça büyük bir avantajdır. Müslim'de geçen ve Ebu Abdullah Cabir bin Abdullah el Esari'den (ra) rivayet edilen bir hadis-i şerifte şöyle buyurulmaktadır: "Bir adam Rasulullah'a (sav) sordu ve dedi ki: 'Farz namazları kılsam, Ramazan orucunu tutsam, helalleri helal, haramları haram kabul etsem, bundan daha fazla yapmasam cennete girer miyim?' O'da (sav) 'Evet' buyurdu."
📌Mü'minlerin Ramazan ayını ibadet ve salih amel ile geçirmelerinden dolayı, bu mübarek zaman diliminde cennet kapıları açılır, cehennem kapıları kapanır ve insanoğlunu şaşırtmayı kendine görev edinmiş şeytanların üzerine kilit vurulur.
📌Allah-u Teala bu mübarek aya biz kullarının daha fazla ibadet yapması ve sınırlı günleri takva vesilesi kılması için manevi bir ortam hazırlar. Bunların tamamı Allah'ın kulları üzerindeki rahmeti ve merhametinden ötürü vuku bulmaktadır. Buhari'de rivayet edilen şu hadis-i şerifte bu bilgiyi teyit etmektedir: "Ramazan ayı girdiğinde cennet kapıları açılır, cehennem kapıları kapanır ve şeytanlar bağlanır."
📌Ramazan ayında oruçlu kimsenin kalbinden ve ağzından dökülen duaların kabul olunması ihtimali diğer zamanlara göre daha kuvvetlidir. İbn-i Mace'den rivayet edilen bir hadiste şöyle buyurulmaktadır: "Oruçlunun orucunu açarken yapacağı dua reddedilmez."
📌 Ramazan ayında, müminler büyük bir irade örneği gösterip yanlış hareketlerden kaçındıkları için bu ayda yapılan ibadetlerin ve tutulan oruçların ecir ve mükâfatı, Allah-u Teâla tarafından kat kat verilir. Buhari ve Müslim'de ortak olarak geçen bir hadis-i şerifte şöyle buyurulmaktadır:
"Oruç bir kalkandır. Oruçlu kişi kötü (kem) söz söylemesin. Cahillik (olarak nitelendirilebilecek şeyleri) yapmasın. Kendisiyle itişmek ve dalaşmak isteyene iki defa "Ben oruçluyum." desin (ve ona uymasın). Canımı elinde tutan Allah'a yemin ederim ki; oruçlunun ağız kokusu Allah katında misk kokusundan daha hoştur. (Ağzı kokan şu kul) yemesini, içmesini ve şehvetini, benim için terk ediyor. Oruç benim içindir. O orucun ecrini ben vereceğim. Hâlbuki başka ibadetlerin hepsi on misliyle ödenmektedir."
