Bir tür baharat olan tarhun Türkiye'de Bayburt ve çevresinde sıklıkla kullanılır. Çok fazla bilinmeyen ama aslında pek çok faydası bulunan bu bitki ile ilgili Tarhun nedir, ne işe yarar? Yeşil altın Tarhun bitkisinin faydaları nelerdir, hangi yemeklerde kullanılır? sorularının yanıtlarını sizler için derledik.
TARHUN NEDİR, NE İŞE YARAR?
Tarhun (Artemisia dracunculus), papatyagiller (Asteraceae) familyasının yavşan (Artemisia) cinsinden çok yıllık polimorfik[1] yavşan türü. Yaprakları baharat olarak kullanıldığı için Artemisia dracunculus var. sativa alt türünün kültürü yapılır.
Kuzey yarım kürede yaygın olarak yetişir. Boyu 120–150 cm.'dir. Yaprakları 2–8 cm. uzunluğunda, 2–10 mm genişliğindedir. Kökeni Sibirya'dır, buradan tüm Avrasya'ya yayılmıştır.
Türkiye'de Bayburt'un yedigözeler köyünde aroma bakımından zengin olarak yetişir. Yörede "dargun" olarak isimlenmiştir. Ayrıca ekonomik getirisinden dolayı "yeşil altın" olarak da anılmaktadır.
TARHUN HANGİ YEMEKLERDE KULLANILIR?
Baharat olarak Fransız yemeklerinde çok sık kullanılır. Anadolu'da da kesme çorbası,tarhun çorbası salata gibi yemeklere konur. Makarnalarda dolmalarda, Bayburt'un yöresel yemeği galacoşda ve böreklerde, Ayrıca Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan ve Rusya'da Tarhun isimli gazlı içeceğe tat vermesi için kullanılır.
TARHUN BİTKİSİNİN FAYDALARI NELERDİR?
Tarhunun sağlığa olan bu olumlu etkilerinden yararlanmak için, tarhunu taze olarak salatalara ekleyebilir, yemeklerde kullanabilir veya bitki çayı olarak tüketebilirsiniz. Ancak, tarhunu aşırı miktarda tüketmekten kaçınmalı ve özellikle hamilelik veya özel sağlık durumları söz konusu olduğunda bir sağlık uzmanına danışmalısınız. Tarhunun faydaları ise şu şekilde:
- Sindirim Sistemi Sağlığı: Tarhun, sindirim sistemi üzerinde rahatlatıcı bir etkisi olan bileşenler içerir. Gaz, şişkinlik ve sindirim sorunlarını hafifletebilir.
- Antioksidan Özellikler: Tarhun, serbest radikalleri nötralize eden antioksidanlar içerir, bu da hücre hasarını azaltabilir ve genel sağlık durumunu iyileştirebilir.
- Antiinflamatuar Etkiler: İçerdiği bazı bileşenler, iltihaplanmayı azaltıcı etkiler gösterebilir. Bu, özellikle artrit ve diğer iltihaplı rahatsızlıkları olan kişiler için faydalı olabilir.
- İdrar Yolu Sağlığı: Tarhun, idrar söktürücü özelliklere sahip olabilir, bu da böbrek ve idrar yolu sağlığını destekleyebilir.
- Bağışıklık Sistemi Destekleme: Tarhun, bağışıklık sistemini güçlendirebilecek vitamin ve mineraller içerir, bu da vücudun hastalıklara karşı direncini artırabilir.
- Cilt Sağlığı: Tarhunun cilt üzerinde yatıştırıcı etkileri olabilir ve bazı cilt problemlerinin tedavisinde kullanılabilir.
- Ruhsal ve Psikolojik Rahatlama: Tarhun, rahatlatıcı etkileri nedeniyle stres ve anksiyeteyi hafifletebilir.
- Kan Şekerini Düzenleme: Tarhunun, kan şekerini dengelemeye yardımcı olabileceği öne sürülmüştür.
