'Mükemmel gıda' olarak adlandırılan ve besin değeri açısından oldukça kıymetli bir içecek olan süt, içerdiği protein, vitamin ve minerallerle tüketilmesi gereken besinler arasında yer almaktadır ve sütün önemine dikkat çekmek için ülkemizde her yıl 21 Mayıs Süt Günü olarak kutlanmaktadır ve 21-27 Mayıs Süt Haftası kabul edilmektedir. Peki, sütün faydaları nedir, süt içmek neye iyi gelir? İşte süte dair merak edilenler ve süt hakkında bilinmesi gereken detaylar...
DÜNYA SÜT GÜNÜ NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Sütün hayatımızdaki önemine vurgu yapmak, toplumu bilinçlendirerek tüketimini sağlamak ve teşvik etmek amacı ile her yıl 21 Mayıs tarihi "Dünya Süt Günü" olarak kutlanmaktadır. Birleşmiş Milletler Uluslararası Sütçülük Federasyonu'nun 1956 yılında bütün üye ülkelerde kutlanması kararı aldığı "Dünya Süt Günü" 1991 yılında ülkemizde de kabul edilmiştir. 21 Mayıs Dünya Süt Günü'nün içinde bulunduğu 21 - 28 Mayıs tarihlerini kapsayan hafta da 'Süt Haftası' olarak kutlanmaktadır.
SÜT NEDİR, İÇERİĞİNDE NELER BARINDIRIR?
Süt ve süt grubu besinler, başta çeşitli memeli hayvanlardan (inek, koyun, keçi, manda) sağlanan süt ile yoğurt, peynir, kefir, dondurma vb. sütlü tatlılar ve süttozu gibi sütten yapılan ürünlerdir.
Süt ve ürünleri yüksek kalitede protein, kalsiyum, fosfor, çinko, B1(tiamin), B2 (riboflavin), B6, B12 ve niasin olmak üzere birçok besin ögesi için önemli kaynaktır. A, D, E ve K vitaminleri süt yağında bulunur.
Süt yağına sarımsı rengi veren içerisindeki karotenoidler ve floresan rengini veren riboflavindir. Süt yağı azaldıkça yağda çözünen vitamin içeriği de azalır. Zenginleştirilmemiş sütte D vitamin çok düşük düzeydedir. Başta çocuklar ve gençler, doğurganlık çağındaki kadınlar ve yaşlılar olmak üzere tüm yaş grubundaki bireylerin süt ve ürünlerini hergün tüketmesi gerekmektedir.
SÜTÜN FAYDALARI NEDİR? SÜT NEYE İYİ GELİR?
- Düzenli olarak süt içmek diş sağlığına fayda sağlar, çürümeleri engeller.
- Düzenli olarak süt içmek uykusuzluk problemlerine iyi gelir, daha sağlıklı uyumanızı sağlar.
- Düzenli olarak her gün içilen süt tırnak ve saç sağlığını güçlendirir ve cildin yenilenmesini sağlar.
- Süt içmek, hipertansiyon ve kolesterolü dengeler.
- Kişilerin kalsiyum ihtiyacını karşılayan süt çocuklarda kemik gelişimini sağlar boy uzama sürecine destek olur; ilerleyen yaşlarda kemik erimesinin önüne geçer.
- Süt sıcak tüketildiğinde boğaz ağrısına da iyi gelir.
- Süt, gece yatmadan önce içildiğinde daha hızlı uykuya dalmanızı sağlar. Bunun nedeni içeriğindeki triptofan ve melatonin maddeleridir. Seratonin üretmesini sağlayan bu maddeler sayesinde vücut ve kaslar rahatlayarak uykuya daha hızlı geçiş yapar. Gece yatmadan önce süt içmek depresyon ve anksiyete gibi sorunlarda da rahatlama sağlar.Akşam yemek yedikten sonra şişkinlik ve rahatsızlık meydana gelebilir. Süt sindirimi kolaylaştırdığı için yediklerinizi daha kolay sindirmenizi sağlar. Bu da gece uykunuzun daha kaliteli olmasına etki eder.
- Süt tokluk hissi de verir. Bu yüzden gece hissedile açlıkları bastırır ve yemek yemenizi engeller.
- Süt; fosfor, kalsiyum, magnezyum, protein bakımından oldukça zengin bir içeriğe sahiptir. Bu besin değerleri içerisinde, sağlıklı bir biçimde büyüyüp gelişmek adına gerekli olan kalsiyumu bulundurur. Gelişim çağındaki çocukların içmesi oldukça önemlidir.
- Süt, kan basıncının düşmesine yardımcı olur. İçerisinde yer alan potasyum içeriği ile kan basının sağlıklı miktarda kalmasını sağlar. Bunun sayesinde felç riskini en aza indirger. Her gün düzenli şekilde tüketildiği zaman kalp sağlığının korunmasında etkilidir.
- Akşam yemekten sonra ya da sabah aç karna tüketilen süt, bağırsakların hareketlenmesine yardımcı olarak yağ yakımını hızlandırır. Pek çok diyet listesinin ara öğününde bu nendenle süte yer verilmektedir.