IFAB CEO'su konuştu! Alanyaspor-Fenerbahçe maçı ve penaltı tekrarı...

Dünyada futbol kurallarını değiştirme ve yeni kuralları uygulama konusunda tek yetkili kurum olan IFAB, ülkemizde özellikle VAR sisteminin uygulanmasıyla birlikte daha fazla bilinmeye başladı. Son olarak Alanya-Fenerbahçe maçı sonrası ortaya çıkan kural hatası tartışmaları ve bu konuda görüşünün sorulması ile gündeme gelen IFAB, daha da popüler hale geldi. Dünyadaki futbol kurallarının işleyişi ile ilgili IFAB'ın 39 yaşındaki Alman CEO'su Lukas Brud'a ulaştık ve kendisinden bilgi aldık. İşte Brud'un IFAB hakkında arkadaşımız Hüseyin Özkök'e samimi açıklamaları: FIFA'YA BAĞLI DEĞİLİZ Hüseyin Özkök: VAR sisteminin uygulanmaya başlamasıyla IFAB eskisinden çok daha popüler bir kurum haline geldi. İnsanların kural koyucuya bu derece ilgi göstermesi sizi memnun ediyor mu? Lukas Brud: Kesinlikle. İnsanların futbolda dünyadaki tüm futbol organizasyonlarından eski ve sadece futbol kuralları ile ilgilenen bağımsız bir kurum olduğunu bilmeleri iyi. Biz FIFA değiliz. Çok kişinin sandığı üzere onlara bağlı bir kurum da değiliz. Ama FIFA dünya futbolunun organizatörü olarak IFAB'ın kalıcı üyesi ve çalışmalarımız çok sıkı şekilde birbirine bağlı. ÇATIŞMAYI AZALTACAĞIZ HÖ: Son yıllarda futbol kurallarında çok sık değişiklikler yapıldı. Bugün oynanan futbol, kural değişikliklerine mi zorluyor sizi? Bir kuralın değişmesi gerektiği kararı nasıl alınıyor? Federasyon ve konfederasyonlar öneriler de bulunuyor mu? LB: Çok sayıda kural değişikliği 2016'da yaptığımız büyük oyun kuralları revizyonu sırasında gerçekleştirildi. Diğer yandan da bu revizyonu fırsat bilerek elimizdeki önerileri tartışıp uygun olanları kural kitabına koymayı düşündük. İçlerinde bazısı devrim niteliğinde olanlar vardı. Ancak değişikliklerin birçoğunu bize futbolcular, antrenörler, hakemler ve futbolun diğer unsurları 'artık yeni bir şeyler yapmanın zamanı geldi' diyerek ilettiler. Bu nedenle kısa sürede çok sayıda değişiklik oldu. Bununla birlikte artık çatışma ortamının beslenmesini önlemek amacındayız. DAHA ZAMAN GEREK HÖ: Kurallarda yapılan çok sayıda değişiklikle bazen hakemler bile güçlükler yaşıyor. Basit futbol taraftarlarının da bu kuralları anlayabilmesi için çalışmalar yapıyor musunuz? LB: Tabii ki... Daha fazla iletişim ve aydınlatma için çalışıyoruz. Bundan sonra yakın gelecekte artık başka değişiklikler beklenmemeli. HÖ: 1 Haziran'dan bu yana futbolda yeni kurallar devreye girdi. Bu yeni kurallar genel olarak dünyadaki futbol severler tarafından pozitif karşılandı mı? Nasıl tepkiler aldınız? LB: Hepsinden önemlisi de el kuralı şimdi daha açık ve anlaşılır hale geldi. Biraz daha sabır gerekiyor. Kuralın her yerde aynı standartta uygulanması için biraz daha zamana ihtiyaç var. GAYRI RESMİ GÖRÜŞÜLDÜ H.Ö: Alanyaspor-Fenerbahçe maçı ile ilgili olarak TFF'nin IFAB'ın görüşünü sorup sormadığını söylemeniz mümkün mü? L.B: Resmi olarak herhangi karşılıklı bir yazışma olmadı. Sadece bizim hakem departmanımız ile telefonda görüş alışverişinde bulunuldu. Ama resmi bir yazışma olmadı. HÖ: Fenerbahçe kulübünün de avukatı aracılığıyla size yazılı görüş sorduğu bilgisine sahibim. Hatta sizin verdiğiniz yazılı cevap da bana ulaştı. Orada da bana söylediğiniz aynı şeyleri yazmışsınız. LB: Evet kulüplerin muhatapları kendi ülke federasyonlarıdır. Çünkü karar verici onlar. VAR ZORUNLULUK DEĞİL OPSİYON HÖ: VAR sistemini hayata geçirme kararı nasıl ve ne zaman alındı? LB: IFAB bu konuda çalışmalara benim yönetimimde hakem meslek grupları ve FIFA'nın teknoloji departmanı ile birlikte 2014 yılında start verdi. Denemelere 2016 yılında uygulamaya ise 2018'de başladık. HÖ: Açık ve çok bariz hatalar konusunda iyi bir standart yakalamayı nasıl sağlayacaksınız? LB: Standartlar kural kitabı ve VAR protokolünde açıkça belirtiliyor. Değişik uygulamalar, subjektif kararlar sonucunda değişik algılamalar ve her şeyden önce tecrübe eksikliğinden kaynaklanıyor. 2018 FIFA Dünya Kupası VAR uygulamasının çok iyi bir örneğiydi. Bir süre sonra herkes o noktaya gelecek. HÖ: Diyelim ki bir ülkede VAR sistemi çok kötü uygulanıyor. Böyle bir durumda IFAB o ülke federasyonuna VAR'ın imajı bozulmasın diye kullanım yasağı getirebilir mi? LB: Bizim çok detaylı denetlediğimiz bir eğitim ve hazırlık standardımız var. Eğer performans iyi değilse bunu birlikte düzeltiyoruz. VAR'ın uygulama iznini ancak aşırı derecede yanlış yapılan uygulamalarda iptal ederiz. HÖ: İleriki yıllarda VAR'ın sahadaki hakemden daha çok karar vermesi söz konusu olabilir mi? LB: Hayır. VAR sadece yardımcı bir unsur ve maçın hakemi değil. Protokol bu konuda çok açık. HÖ: Premier Lig'de de bu sezon VAR uygulaması başladı. Ancak İngilizler protokole her zaman uymuyor ve monitöre çok az gidiyorlar. IFAB bunu nasıl karşılıyor? Her lig kendi standartlarını belirleyebilir mi? LB: Şu kadarını söyleyeyim. Monitör kullanımı hakem için sadece bir opsiyon. Zorunluluk değil. RAKAMLAR ÇOK BENZER HÖ: Süper Lig'de geçen yıl VAR müdahalesi çok fazlaydı ve herkes bundan şikayetçiydi. Bu sezon ise bu sayı oldukça düşük. Bir maçta ortalama kaç müdahale IFAB'a göre ideal? LB: VAR kullanım istatistikleri tüm dünyada çok benzer. Ortalama 2,5 – 3 maçta 1 müdahale oluyor. İnceleme ise maç başına 7-10 arası gerçekleşiyor. Önemli olan zaten doğru olan bir kararın tasdik etmek adına incelenmemesi. Bunu kesinlikle önlemek gerekiyor. HÖ: Hakem ile VAR arasındaki konuşmalar bazı ülkelerde açıklanıyor. IFAB bu konuya nasıl bakıyor? LB: Şunu söyleyebilirim ki, her halükarda iletişimin daha iyi hale gelmesi için çalışıyoruz. Yakın bir gelecekte de bazı opsiyonları test edeceğiz. Şu anda başka bir şey söyleyemem. Ama insanlarda verilen kararları daha iyi anlayabilme isteği olduğu kesin. TEKRAR KARARI DOĞRUYDU HÖ: Türkiye'de son birkaç haftadır VAR kosunuda büyük tartışmalar yaşanıyor. Bir maçta penaltı atışında kalecinin yaptığı açık ihlalde hakemler ve VAR müdahale etmediler. Bir hafta sonra ise yine açık ihlale hakem ve yardımcısı müdahale etmezken bu defa VAR bunu yaparak penaltıyı tekrar ettirdi. LB: Eğer bir kaleci iki ayağı ile birden vuruştan önce öne çıkarak topu kurtarmışsa görüntüler de bunu açıkça kanıtlıyorsa o zaman VAR müdahale etmeli ve penaltı kesinlikle tekrar edilmelidir. HÖ: Bir kural ihlali nedir? Hangi kural hatalarında bir maçın tekrar edilmesi gerekir? Mesela bir taç atışı veya aut sırasında yapılan bir hata gol ile sonuçlandığında bu bir hakem hatası mıdır yoksa kural hatası mı? LB: Bir kural ihlali, futbolcu veya antrenörlerin oyun kurallarına uymamasıdır. Bunların yanlış yorumlanması veya verilen yanlış bir karar bir maçın tekrarını gerektirmez. Ama bir kural eğer hakem tarafından yanlış uygulanırsa bu başka bir konudur. Örneğin; biraz abartıyorum, diyelim hücum eden takımın lehinde penaltı verildi ama sonra maç verilen penaltı kararı yerine korner ile başladı. Bu oyun kurallarının yanlış bir uygulaması olur. Bu da maçın tekrarı için bir temel oluşturabilir. 'YANLIŞ YAPTIN' DİYEBİLİR HÖ: TFF Başkanı Nihat Özdemir, bir toplantıda hakemlerin gri pozisyonlarda VAR'a gitmelerinin hem kendileri hem de kamuoyu vicdanını rahatlatacağını söyledi. Yöneticilerin VAR Protokolü konusunda böyle keskin görüşler bildirmesine genel olarak nasıl bakıyorsunuz? LB: Bazen yöneticiler kuralların tamamına ezbere hakim olamayabiliyorlar. VAR sadece açık ve bariz hatalarda müdahale edebiliyor. Ama bazı durumlarda VAR hakeme 'sanırım bunu yanlış değerlendirdin' diyebilir. Veya 'buna sarı verdin ama bu aslında kırmızı kartlık bir hareket' de diyebilir. 'Elle oynama vardı ama sen görmedin' şeklinde uyarabilir. Yani burada yorumlama ve tüm ihtimallerin değerlendirilmesi çok önemli. Ayrıca eğer bir hakem gördüğünden çok emin değil ama doğru gördüğünü düşünüyor buna karşın VAR da kendi düşüncesi doğrultusunda çok net konuşuyorsa o zaman hakem kendisi de pozisyonu izleme kararı alabilir. HÖ: IFAB'ın hangi kurulu yanlış bir uygulama konusunda değerlendirme yapıyor? LB: Bunu biz yapmıyoruz. Son kararı federasyonlar veriyor. IFAB NEDİR? IFAB'IN TARİHİ Kısa adı IFAB olan, International Football Association Board, 1848'de kuruldu. Bazı İngiliz özel okullarından temsilciler Cambridge'de bir araya gelip futbol oyun kuralı belirlemeye karar verdiler. Bu buluşmanın 15 yıl sonrasında İngiltere Futbol Federasyonu FA kurulurken belirlenen 14 kuralı resmen tanıdı. İlk IFAB toplantısı 1886'da İngiltere Futbol Federasyonu'nun belli bir standart sağlamak için İrlanda, İskoçya ve Galler'i davet etmesiyle gerçekleşti. FIFA 1904 yılında kurulduktan sonra IFAB ile birlikte çalışmayı seçti. 1913'ten itibaren ise FIFA, IFAB'ın kurul toplantılarına katılmaya başladı. Kurul, FIFA'dan başkan, genel sekreter, hakem komitesi başkanı ve dördüncü bir üye ile İngiltere, Kuzey İrlanda, İskoçya ve Galler federasyonlarından başkan düzeyinde birer temsilci olmak üzere 8 üyeden oluşuyor. Toplantıda alınan kural değişikliği kararları FIFA tarafından uygulamaya konuyor ve tüm konfederasyonlar ve federasyonlar için bağlayıcı nitelik taşıyor. IFAB bağımsız bir kurum olarak faaliyetini Zürih'te sürdürüyor.