Türk basketbolunda birçok ilk ve ilginç rekorları barındıran Basketbol Süper Ligi, 56. yaşına giriyor. Ligin geride kalan 55 sezonunda birçok unutulmaz rekor ve ilkler yaşandı.
Anadolu Efes'i çalıştıran tecrübeli başantrenör Ergin Ataman, Türk basketbol tarihinde birçok ilke imza attı.
Efes Pilsen (Anadolu Efes), Beşiktaş Milangaz ve Galatasaray Medical Park ile şampiyonluk yaşayan Ataman, 3 farklı takımla ligde ipi göğüsleyen ilk ve tek antrenör oldu.
Avrupa'da profesyonel liglerde takım çalıştıran ilk Türk antrenör olan Ergin Ataman, Basketbol Süper Ligi'nde "Üç büyükler"den ikisiyle (Beşiktaş ve Galatasaray) şampiyonluk kazanan ilk teknik adam olarak da tarihe geçti.
2001-2002 sezonunda İtalya'nın Montepaschi Siena ekibini çalıştıran ve takımına ilk sezonunda Avrupa Raimundo Saporta Kupası'nı kazandıran Ataman, bu kupayı kaldıran ilk ve tek Türk antrenör olarak tarihte yerini aldı.
Anadolu Efes ile geçen sezon Avrupa Ligi'nde kupayı kazanan Ataman, bu organizasyonda şampiyonluk yaşayan ilk ve tek Türk antrenör oldu.
Montepaschi Siena'ya da 2002-2003 sezonunda Avrupa Ligi'nde Dörtlü Final oynatıp Avrupa üçüncülüğü kazanan Ataman, bu kupada yabancı bir takımla üçüncülük kazanan ilk Türk antrenör olma başarısı gösterdi.
ERMAN KUNTER'İN REKORU HALA KIRILAMADI
Türk basketbol tarihinin en önemli yıldızlarından Erman Kunter, 153 sayıyla bir maçta en fazla skor üreten oyuncu unvanını elinde bulunduruyor.
Fenerbahçe'de forma giyen Kunter, 1988'de sarı-lacivertlilerin Hilalspor'u 175-101 yendiği maçta 153 sayı atarak rekor kırarken, ilk yarıda kaydettiği 81 sayıyla da bir devrede en fazla sayı üreten basketbolcu olarak tarihe geçti.
Kunter, 2009-2010'da Cholet'i Fransa Birinci Basketbol Ligi şampiyonu yaparak, antrenör olarak da bir ilke imza attı. Kunter, yabancı bir takımın başında lig şampiyonluğu yaşayan ilk ve tek Türk antrenör oldu.
BUDANUR'UN REKORU
Beşiktaşlı Hüdai Budanur, kırılması güç bir rekora sahip.
1957 yılında İstanbul Spor ve Sergi Sarayı'nda yapılan İstanbul Ligi maçında Beşiktaş, İstanbul Karagücü'nü 110-56 yenerken, Budanur, siyah-beyazlıların 110 sayısını da tek başına attı.
FENERBAHÇE, AVRUPA LİGİ'NDE ŞAMPİYONLUK YAŞAYAN İLK TÜRK EKİBİ
Fenerbahçe, Sırp başantrenör Zeljko Obradovic yönetiminde 2016-2017 sezonunda THY Avrupa Ligi'nde Türk basketbolu adına büyük bir başarı elde etti.
Avrupa Ligi'nde mutlu sona ulaşan Fenerbahçe, Avrupa'nın kulüpler düzeyindeki en büyük kupasını müzesine götüren ilk Türk takımı olmayı başardı.
Anadolu Efes de geçen sezon Avrupa Ligi'nde kupayı kaldırarak, bu organizasyonda şampiyonluk yaşayan ikinci Türk takımı olma başarısı gösterdi.
BİR NBA EKİBİNİ YENEN İLK TÜRK TAKIMI FENERBAHÇE
Fenerbahçe, bir NBA ekibini yenen ilk Türk takımı oldu.
Sarı-lacivertli ekip, ''NBA Europe Live 2012'' kapsamında 5 Ekim 2012'de Ülker Spor ve Etkinlik Salonu'nda konuk ettiği Boston Celtics'i 97-91 mağlup etti.
Sarı-lacivertli takım, ABD'de bir NBA takımını yenen ilk Türk takımı olma unvanını da aldı. Fenerbahçe, Avrupa Ligi Basketbol Dünya Turu 2015 kapsamında New York'taki Barclays Center'da 6 Ekim 2015'te karşılaştığı Brooklyn Nets'i 101-96 yendi.
NBA'DEKİ İLK TÜRK MİRSAD TÜRKCAN
Mirsad Türkcan, Amerikan Basketbol Ligi'nde (NBA) oynayan ilk Türk basketbolcu olarak tarihe geçti.
1998 yılında ilk kez Houston Rockets'a transfer olan Mirsad, NBA'de fazla oynama şansı bulamadı.
2001-2002 sezonunda CSKA Moskova takımında forma giyen Mirsad Türkcan, Avrupa Ligi normal sezonunda en değerli oyuncu (MVP) seçilen ilk Türk basketbolcu oldu.
Mirsad Türkcan, Fenerbahçe Ülker'in 3 Ocak 2008'de deplasmanda İtalya'nın Lottomatica Roma ile yaptığı maçta 1000 ribaunt barajını aşarak, ULEB Avrupa Ligi tarihine geçti. Basketbolda 2000 yılından bu yana düzenlenen Avrupa Ligi'nde 1000 ribaunda ulaşan ilk oyuncu olan Mirsad Türkcan, Lottomatica Roma karşısında 13 ribaunt alarak, toplam ribaunt sayısını 1007'ye taşımıştı.
NBA'DE EN FAZLA OYNAYAN TÜRK OYUNCU HİDAYET TÜRKOĞLU
NBA'de en fazla oynayan Türk oyuncu Hidayet Türkoğlu oldu.
Sacramento Kings tarafından 2000 yılında seçilen Hidayet Türkoğlu, Mirsad Türkcan'dan daha başarılı bir performans sergileyerek, aralıksız 15 yılla NBA'de en fazla oynayan Türk oyuncu olarak tarihe geçti.
NBA'DE ŞAMPİYONLUK YAŞAYAN İLK OYUNCU MEHMET OKUR
Detroit Pistons ile 2003-2004 sezonunda şampiyonluk sevinci yaşayan Mehmet Okur, NBA'de bu başarıya ulaşan ilk Türk oyuncu olarak tarihe geçti.
Mehmet Okur, ayrıca Batı Konferansı'nda daha önce All-Star'a seçilen ancak sakatlığı nedeniyle oynayamayan Allen Iverson'ın yerine kadroya girerek, NBA tarihinde All-Star maçına çıkan ilk Türk sporcu olarak da adını tarihe yazdırdı. Las Vegas'taki Thomas Mack Arena'da 18 Şubat 2007'de yapılan All-Star maçında Mehmet, yer aldığı 14 dakika 43 saniyede 4 sayı attı, 2 ribaunt aldı ve bir de asist yaptı.
İLK AVRUPALI GRANİT
Avrupa'ya transfer olan ilk Türk basketbolcu Yalçın Granit oldu. Granit, Fransa'nın Racing Paris takımında oynadı.
2000-2001 sezonunda Yunanistan'ın AEK takımına giden İbrahim Kutluay ise ilk kez bir Yunan takımına transfer olan Türk oyuncu oldu.
2001-2002 sezonunda Panathinaikos ile Avrupa Ligi şampiyonluğuna ulaşan İbrahim Kutluay, bu kupayı kaldıran ilk Türk basketbolcu olarak tarihteki yerini aldı.
2007 yılında İspanya'nın Real Madrid takımıyla ULEB Kupası'nı kazanan Kerem Tunçeri de ilk kez bu kupada şampiyonluk sevinci yaşayan Türk basketbolcu olma başarısını gösterdi.
ANADOLU EFES'İN İLKLERİ
2011-2012 sezonunda ismini Anadolu Efes olarak değiştiren Efes Pilsen, 1996 yılında Avrupa Radivoj Koraç Kupası'nı müzesine götürerek, ilk kez bu spor dalında Avrupa kupası kazanan Türk takımı olmayı başardı.
Lacivert-beyazlılar, Avrupa kupalarında finale çıkan ilk takım olma özelliğini de taşıyor. 1993 yılında Avrupa Kulüpler Kupası'nda final oynayan Anadolu Efes, Torino'da Yunan rakibi Aris'e 50-48 yenilmişti.
NBA EKİBİYLE MAÇ YAPAN İLK TÜRK TAKIMI ANADOLU EFES
Anadolu Efes, bir NBA ekibiyle maç yapan ilk Türk takımı oldu.
NBA'in davetlisi olarak 2006 yılında ABD'ye giden lacivert-beyazlılar, 11 Ekim 2006'da Denver Nuggets ile yaptığı hazırlık maçıyla, bir NBA takımıyla karşılaşan ilk Türk ekibi unvanını aldı. Anadolu Efes, NBA'deki ikinci hazırlık maçında 13 Ekim 2006'da Golden State Warriors ile oynadı.
TÜRKİYE'DE MAÇ YAPAN İLK NBA TAKIMI MİNNESOTA TİMBERWOLVES
NBA ile Avrupa Basketbol Ligleri Birliğinin (ULEB) yaptığı anlaşma gereği İstanbul'a gelen NBA takımlarından Minnesota Timberwolves, 6 Ekim 2007'de Anadolu Efes ile özel maç yaptı.
EA Sports'un organizasyonu ''NBA Europe Live Tour 2007'' kapsamında çeşitli etkinliklerde bulunmak üzere İstanbul'a gelen ve burada yeni sezon hazırlıklarını sürdüren Minnesota Timberwolves'un, Anadolu Efes ile yaptığı maçla ilk kez bir NBA takımı Türkiye'de karşılaşmaya çıktı.
Anadolu Efes de Türkiye'de bir NBA takımıyla karşılaşan ilk Türk takımı unvanını aldı.
RECEP ANKARALI TARİHE GEÇTİ
Anadolu Efes ile Minnesota Timberwolves arasındaki karşılaşmada görev yapan Türk hakem Recep Ankaralı, tarihe geçti.
Recep Ankaralı, bir NBA takımının maçında görev yapan ilk Türk hakem oldu. ABD'den gelen NBA hakemleri Jack Nies ve Luis Grillo, Recep Ankaralı ile karşılaşmayı yönetti.
TÜRK BASKETBOLUNDA DİĞER İLK VE REKORLAR
- Türkiye ilk kez 1949 yılında Kahire'deki Avrupa Şampiyonası'na katıldı.
- 1951 yılında 7. Avrupa Şampiyonası'nda Türk hakem İzzettin Somer, final maçını yöneterek, bu alanda bir ilke imza attı.
- 1959 yılında Türkiye, tarihinde ilk kez Avrupa Şampiyonası'na ev sahipliği yaptı.
- 1961 yılında Galatasaray, Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası ilk turunda Yunanistan'ın Olympiakos ekibini 2 maçta da yenerek, Avrupa kupalarında tur atlayan ilk Türk takımı olma başarısını gösterdi.
- 1980 yılında Eczacıbaşı Erkek Basketbol Takımı, Avrupa Kupa Galipleri Kupası'nda çeyrek finale yükselen ilk Türk takımı oldu.
- 1981 yılında Avrupa Karması'na seçilen ilk Türk oyuncu Efe Aydan.
- ABD'de Evansville Üniversitesi takımıyla NCAA play-offlarında oynayan ilk Türk oyuncu Emir Turam.
- Uluslararası alanda ilk milli maç Yunanistan ile 24 Haziran 1936'da yapıldı. Beyoğlu Halkevi Salonu'nda yapılan maçı, Türkiye 49-12 kazandı.
- Uluslararası alanda ilk resmi maç ise Şili ile 7 Ağustos 1936'da oynandı. Berlin Olimpiyatları'nda yapılan maçı Türkiye 30-16 kaybetti.
- 1956 yılında yapılan ilk gençler Türkiye birinciliğini Fenerbahçe kazandı.
- Türkiye, Balkan Şampiyonası'na ilk kez Sofya'da 1960 yılında katıldı. Türkiye, 1981 yılında Balkan şampiyonu oldu.
- Levent Topsakal, Türkiye-İrlanda yıldız milli maçında 78 sayı atarak, milli formayla bir maçta en çok sayı atan oyuncu unvanını aldı.
- 2001 yılında Türkiye'de yapılan 32. Avrupa Erkekler Basketbol Şampiyonası'nda A Milli Takım ilk kez Avrupa ikinciliğini elde etti.
- A Milli Erkek Basketbol Takımı, 2002 yılında ilk kez Dünya Şampiyonası'nda mücadele etti ve 9. oldu.
- A Milli Erkek Basketbol Takımı, Türkiye'de 2010 yılında yapılan Dünya Şampiyonası'nda gümüş madalya kazanarak, tarihinde ilk kez dünya ikincisi unvanını aldı.
